Bản đồ học tập IFRS 18 - Trình bày và Thuyết minh trong Báo cáo Tài chính

Mục tiêu tổng quan:

• Hiểu rõ các yêu cầu về trình bày và thuyết minh thông tin trong báo cáo tài chính theo IFRS 18.
• Nắm vững cấu trúc của báo cáo tài chính, cách phân loại các khoản mục và các thông tin cần thuyết minh.

1. Phạm vi & Mục đích

• Mục tiêu:
  • Xác định mục tiêu của IFRS 18.
  • Xác định các báo cáo tài chính thuộc phạm vi của IFRS 18.
• Nội dung:
  • Mục tiêu của IFRS 18 là đưa ra các yêu cầu về trình bày và thuyết minh thông tin trong báo cáo tài chính cho mục đích chung nhằm đảm bảo các báo cáo này cung cấp thông tin phù hợp, phản ánh một cách trung thực tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu, thu nhập và chi phí của đơn vị.
  • IFRS 18 áp dụng cho tất cả các báo cáo tài chính được lập và trình bày theo Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS).

2. Định nghĩa

• Mục tiêu:
  • Nắm vững các định nghĩa quan trọng trong IFRS 18.
  • Phân biệt các khái niệm như "báo cáo tài chính chính yếu", "thuyết minh", "chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động do Ban Giám đốc xác định".
• Nội dung:
  • Báo cáo tài chính chính yếu (Primary financial statements): Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Báo cáo tình hình tài chính, Báo cáo biến động vốn chủ sở hữu và Báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
  • Thuyết minh (Notes): Thuyết minh báo cáo tài chính cho kỳ báo cáo.
  • Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động do Ban Giám đốc xác định (Management-defined performance measure): Một chỉ tiêu đánh giá là tổng phụ của thu nhập và chi phí:
    • Được sử dụng trong các thông tin công bố công khai bên ngoài báo cáo tài chính.
    • Được sử dụng để truyền đạt cho các nhà đầu tư quan điểm của Ban Giám đốc về một khía cạnh kết quả tài chính của toàn bộ đơn vị.
    • Không được liệt kê trong IFRS 18 hoặc được yêu cầu cụ thể bởi các Chuẩn mực IFRS.

3. Nguyên tắc kế toán

• Mục tiêu:
  • Hiểu rõ các yêu cầu chung đối với báo cáo tài chính.
  • Nắm vững cách phân loại các khoản mục trong báo cáo lãi, lỗ.
  • Nắm vững cách trình bày báo cáo biến động vốn chủ sở hữu.
• Nội dung:
  • Yêu cầu chung đối với Báo cáo tài chính:
    • Mục tiêu của báo cáo tài chính là cung cấp thông tin tài chính về tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu, thu nhập và chi phí của đơn vị báo cáo, hữu ích cho người sử dụng báo cáo tài chính trong việc đánh giá triển vọng về dòng tiền thuần trong tương lai và đánh giá trách nhiệm quản lý của ban giám đốc đối với các nguồn lực kinh tế của đơn vị.
    • Bộ báo cáo tài chính đầy đủ bao gồm:
      • Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh cho kỳ báo cáo.
      • Báo cáo tình hình tài chính tại ngày cuối kỳ báo cáo.
      • Báo cáo biến động vốn chủ sở hữu cho kỳ báo cáo.
      • Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cho kỳ báo cáo.
      • Thuyết minh báo cáo tài chính cho kỳ báo cáo.
      • Thông tin so sánh với kỳ báo cáo liền trước theo quy định của chuẩn mực.
      • Báo cáo tình hình tài chính tại ngày đầu kỳ liền trước nếu đơn vị áp dụng hồi tố một chính sách kế toán, điều chỉnh hồi tố các khoản mục trong báo cáo tài chính hoặc phân loại lại các khoản mục trong báo cáo tài chính.
  • Báo cáo lãi, lỗ:
    • Tất cả các khoản mục thu nhập và chi phí trong kỳ báo cáo phải được bao gồm trong báo cáo lãi, lỗ, trừ khi một Chuẩn mực IFRS có yêu cầu hoặc cho phép khác.
    • Các khoản mục này sau đó phải được phân loại vào một trong năm nhóm sau trong báo cáo lãi, lỗ:
      • Nhóm hoạt động kinh doanh.
      • Nhóm hoạt động đầu tư.
      • Nhóm hoạt động tài chính.
      • Nhóm thuế thu nhập.
      • Nhóm hoạt động bị chấm dứt.
  • Báo cáo thu nhập toàn diện:
    • Đơn vị phải trình bày trong báo cáo thu nhập toàn diện tổng lãi hoặc lỗ, thu nhập toàn diện khác và thu nhập toàn diện, là tổng của lãi hoặc lỗ và thu nhập toàn diện khác.
  • Báo cáo tình hình tài chính:
    • Đơn vị phải trình bày báo cáo tình hình tài chính được phân loại, tách biệt tài sản và nợ phải trả ngắn hạn và dài hạn, trừ khi việc trình bày dựa trên tính thanh khoản là cấu trúc tổng hợp hữu ích hơn.
  • Báo cáo biến động vốn chủ sở hữu:
    • Báo cáo biến động vốn chủ sở hữu phải được trình bày riêng biệt, trong đó cần thể hiện:
      • Tổng thu nhập toàn diện trong kỳ, trình bày riêng biệt giá trị phân bổ cho chủ sở hữu công ty mẹ và cho lợi ích của cổ đông không kiểm soát.
      • Ảnh hưởng của việc áp dụng hồi tố các chính sách kế toán hoặc điều chỉnh theo quy định tại IAS 8, riêng biệt cho từng cấu phần của vốn chủ sở hữu.
      • Đối chiếu giá trị ghi sổ đầu kỳ và cuối kỳ cho từng cấu phần của vốn chủ sở hữu.

4. Trình bày và Công bố thông tin

• Mục tiêu:
  • Nắm vững các yêu cầu về thuyết minh báo cáo tài chính theo IFRS 18.
  • Hiểu rõ các thông tin cần thuyết minh về cơ sở lập báo cáo tài chính, các chính sách kế toán và các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động do Ban Giám đốc xác định.
• Nội dung:
  • Cấu trúc thuyết minh:
    • Thuyết minh phải:
      • Trình bày thông tin về cơ sở lập báo cáo tài chính và các chính sách kế toán cụ thể đã áp dụng, điều này có thể được thực hiện trong một phần riêng trong thuyết minh.
      • Thuyết minh bất kỳ thông tin nào theo yêu cầu của IFRS 18 mà không được trình bày trong báo cáo tài chính chính yếu.
      • Cung cấp thông tin bổ sung không được trình bày ở bất kỳ đâu trong báo cáo tài chính chính yếu nhưng liên quan đến việc hiểu rõ bất kỳ báo cáo tài chính chính yếu nào.
  • Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động do Ban Giám đốc xác định (MPMs):
    • IFRS 18 yêu cầu đơn vị phải xác định các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động do Ban Giám đốc xác định, vì các thuyết minh chi tiết cần được trình bày trong thuyết minh.
  • Vốn:
    • Đơn vị phải thuyết minh thông tin về mục tiêu, chính sách và quy trình quản lý vốn.

5. Hướng dẫn cụ thể

• Mục tiêu:
  • Áp dụng IFRS 18 vào các tình huống thực tế.
  • Giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình trình bày và thuyết minh báo cáo tài chính.
• Nội dung:
  • Ví dụ minh họa về cách trình bày báo cáo lãi, lỗ, báo cáo tình hình tài chính và báo cáo biến động vốn chủ sở hữu.
  • Hướng dẫn xử lý các tình huống phức tạp như:
    • Xác định các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động do Ban Giám đốc xác định.
    • Trình bày thông tin về các thay đổi trong vốn chủ sở hữu.